Το όχι που εκλαμβάνεται ως ναι, η αδυναμία του αρσενικού να δαμάσει την “επιθυμία του” και η έλξη που νιώθουν οι γυναίκες για τη βία. Πόσα στερεότυπα μπορούν στριμωχτούν σε μία πρόταση; Απόψεις στρεβλές που στοχεύουν στη μείωση της ενοχής του βιαστή και παραμένουν στο μυαλό πολλών ανδρών και γυναικών μέχρι σήμερα, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία από την Ένωση για την τραυματική μνήμη και τη θυματοποίηση.
Η Ένωση που έχει ως στόχο την ενημέρωση και την έρευνα πάνω στις ψυχοτραυματικές συνέπειες της βίας, θέλησε να καταγράψει μέχρι ποιου σημείου τα στερεότυπα που επικρατούν για το βιασμό επηρεάζουν την κοινωνία. Και οι απαντήσεις τελικά επιβεβαιώνουν ότι ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού εξακολουθεί να αποδίδει ένα κομμάτι της ευθύνης του βιασμού στο θύμα ή να μειώνει το μέγεθος του βιασμού χαρακτηρίζοντάς τον ως σεξουαλική προσβολή.
Σας παραθέτουμε παρακάτω τα βασικά στερεότυπα, στα οποία κατέληξε η έρευνα.
Προκλητική συμπεριφορά
Ένα μεγάλο ποσοστό των ερωτηθέντων έκρινε πως η προκλητική συμπεριφορά του θύματος του βιασμού αποτελεί την βασική αιτία της επίθεσης. Έτσι, 4 στους 10 θεωρούν πως μια προκλητική συμπεριφορά σε δημόσιο χώρο απενοχοποιεί σε ένα ποσοστό τον δράστη, ενώ το 14% από αυτούς θεωρούν ότι οι γυναίκες ευθύνονται εν μέρει για το βιασμό. Και αυτή την άποψη συμμερίζονται σε ποσοστό 34% γυναίκες που βρίσκουν ελαφρυντικά στο βιαστή, αν το θύμα είχε προκλητική συμπεριφορά ή πήγε στο σπίτι ενός αγνώστου. Αυτή η λογική του «πήγαινε γυρεύοντας» σημαίνει ότι το θύμα είναι ο ένοχος, μια άποψη που φαίνεται να συνεχίζει να επικρατεί παρ’ όλες τις ενημερωτικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης.
Το αρσενικό ένστικτο
Άλλο στερεότυπο: αυτό της σεξουαλικής ορμής και ανάγκης που είναι πιο έντονη στους άντρες απ’ ότι στις γυναίκες. Το 1/3 των ερωτηθέντων θεωρεί πως οι άντρες βιάζουν εξαιτίας της τεστοστερόνης που ευθύνεται για το εκτός ελέγχου σεξουαλικό τους ένστικτο, ενώ 6 στους 10 πιστεύουν πως είναι πολύ πιο δύσκολο για έναν άντρα να ελέγξει τη σεξουαλική του επιθυμία από ότι για μια γυναίκα. Εξάλλου το 76% των ερωτηθέντων πιστεύει πως οι γυναίκες εκλαμβάνουν λανθασμένα ως βία κάποια γεγονότα. Ένα άλλο στερεότυπο αυτό του μύθου γύρω από το σεξ όπου η αντρική σεξουαλικότητα είναι από τη φύση της βίαιη, ενστικτώδης, αρπακτική. Έτσι, ελαχιστοποιείται η ευθύνη των αντρών – βιαστών.
«Λένε όχι, αλλά εννοούν …ναι»
Ένας στους πέντε ερωτηθέντες πιστεύει ότι πολλές γυναίκες, όταν τις προσεγγίζουν ερωτικά λένε όχι, αλλά εννοούν ναι και ότι οι άντρες γνωρίζουν πολύ καλύτερα τι θέλουν οι γυναίκες στο σεξ από ότι οι ίδιες. Πράγμα που σημαίνει πως οι γυναίκες είναι ανίκανες να αποφασίσουν ο ίδιες για τον εαυτό τους, άρα πρέπει οι άντρες να τις κάνουν να καταλάβουν τις πραγματικές τους ανάγκες.
Μια γυναίκα μπορεί αν πράγματι θέλει να εμποδίσει το βιασμό της
Αν κάποια θέλει μπορεί να αποτρέψει το βιασμό της. Αυτό πιστεύουν πολλοί από τους ερωτηθέντες. Θεωρούν πως αν μια γυναίκα παίρνει προφυλάξεις, δεν πρόκειται ποτέ να πέσει θύμα βιασμού, ενώ το 41%πιστεύει πως αν το θύμα αντιδράσει με κλωτσιές και φωνές, ο βιαστής θα τραπεί σε φυγή. Και έτσι και πάλι το θύμα είναι ο φταίχτης.
Δήθεν θύματα που ζητούν εκδίκηση
Πολλοί θεωρούν πως το θέμα των βιασμών είναι υπερτονισμένο γιατί πολλά θύματα οδηγημένα από την εκδίκηση λένε ψέματα. Ο βιασμός είναι το μόνο έγκλημα για το οποίο εκ των προτέρων το θύμα είναι ο βασικός ύποπτος. Τα συμπεράσματα της έρευνας είναι πως οι εκστρατείες ενημέρωσης ιδίως στους νέους έχουν θετικά αποτελέσματα. Από την άλλη, τα στερεότυπα είναι βαθιά ριζωμένα κυρίως σε μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους, ενώ οι μύθοι και τα στερεότυπα γύρω από το θέμα του βιασμού δείχνουν να έχουν γερές βάσεις. Μένουν ακόμα πολλά να γίνουν για να αλλάξει η στρεβλή αντιμετώπιση αυτού του τόσο ευαίσθητου θέματος.
Πηγή: Madamelefigaro
Απόδοση: Μαρία-Κάντια Χαρδαλιά
