Ο Κώστας Βαξεβάνης απαντάει στην επιστολή των εκπροσώπων της «Συσπείρωσης Δούρειος Τύπος» στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ στο Documento σχετικά με τη δημιουργία «Επιτροπής Λογοκρισίας» από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τις θέσεις της συνδικαλιστικής παράταξης.
Η απάντηση του Κώστα Βαξεβάνη
«Γιατί ο Δούρειος Τύπος, η παράταξη δηλαδή της Αριστεράς στην ΕΣΗΕΑ, συναίνεσε στο να δημιουργηθεί μια Επιτροπή Λογοκρισίας (κατ’ ευφημισμό Δεοντολογίας) από την κυβέρνηση; Αυτό ήταν το ερώτημα το οποίο έθεσα, με βάση την ακρογωνιαία αρχή της δημοσιογραφίας, ότι δεν πρέπει να καθορίζεται από εξωγενείς παράγοντες. Είναι (αναρωτήθηκα) επιπλέον δυνατόν, από αυτή την Επιτροπή, να εξαρτάται το αν μια εφημερίδα ή ένα site θα πάρει κρατική διαφήμιση; Δηλαδή μια λειτουργία της αγοράς να ανατίθεται στην ειδική χωροφυλακή Τύπου;
Ποια ήταν η απάντηση που δώσατε εσείς, τα μέλη του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ που εκπροσωπούν τον Δούρειο Τύπο στην Ένωση. Ότι κάνετε τα καλύτερα, ότι παλεύετε για τη διαφάνεια και το καλό της δημοσιογραφίας και ότι κακώς δεν καταλαβαίνω. Για τραγική ειρωνεία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σήμερα ρωτήθηκε από το Bloomberg για το σκάνδαλο των υποκλοπών και απάντησε ότι όλα έγιναν με διαφάνεια και για το καλό της χώρας. Βλέπετε, το να δίνεις γενικές και αόριστες απαντήσεις επί ειδικών και απαιτητικών θεμάτων εμπεριέχει το ρίσκο να παρεξηγηθείς. Γι’ αυτό, σε ό,τι με αφορά, θα είμαι (ξανά) συγκεκριμένος. Επιτρέψετε μου όμως πριν από την αναφορά στην ουσία να κάνω δύο παρατηρήσεις.
- Έθεσα μερικά θέματα θεσμικά, που αφορούν τον κλάδο και όχι εμένα ή το Documento και μου απαντήσατε (στο ξεκίνημα μάλιστα της απάντησής σας) ότι «χαιρόμαστε που το Documento χρηματοδοτήθηκε με πάνω από 185.000 ευρώ συνολικά, το προηγούμενο διάστημα». Εντυπωσιάζομαι για την ακρίβεια της ενημέρωσης και τον κόπο που κάνατε για να βρείτε το ποσό και ομολογώ ότι αυτή την πληροφορία δεν την είχα ούτε εγώ ως εκδότης της εφημερίδας. Γιατί όμως δίνετε μια τέτοια πληροφορία «στον αέρα»; Αντιληφθήκατε μήπως κάπου ότι η αντίθεσή μου στη θέση σας για το νομοσχέδιο Μητσοτάκη σχετίζεται με το Documento; Αφορά μήπως το Documento; Πρέπει να καταλάβετε ότι το να έχει κάποιος ανησυχίες για τη δημοσιογραφία στη χώρα και να τις εκφράζει δεν είναι μια ιδιοτελής διαδικασία. Ενάντια στο νομοσχέδιο λοιπόν είμαι όχι γιατί αφορά το Documento, αλλά επειδή αφορά την ήδη ταλαιπωρημένη δημοσιογραφία.
- Χαρακτηρίσατε το Documento ως εφημερίδα γνώμης. Θα μου επιτρέψετε να σας διορθώσω. Το Documento, σύμφωνα με την ομολογία διεθνών οργανώσεων Τύπου στο εξωτερικό αλλά και όπως αναφέρεται από σοβαρά ξένα Μέσα, είναι μια εφημερίδα έρευνας. Πολλά δε τη χαρακτηρίζουν ως αιχμή της ερευνητικής δημοσιογραφίας στην Ελλάδα. Γνώμη έχουμε γιατί κάνουμε έρευνα. Δεν είμαστε απλώς εφημερίδα γνώμης. Η έρευνά μας έχει οδηγήσει σε αποκάλυψη εκατοντάδων σκανδάλων και το τίμημα που έχουμε πληρώσει είναι να βρεθούν οι δημοσιογράφοι του Documento στο στόχαστρο επιχειρήσεων δολοφονίας χαρακτήρα, εξόντωσης και διώξεων. Δυστυχώς η εκπροσώπηση του Δούρειου Τύπο στην ΕΣΗΕΑ, σε αντίθεση με άλλες παρατάξεις, απέφυγε να πάρει θέση για όλα αυτά και προτίμησε να μη σπάσει αυγά. Και έτσι κατέληξε να γυαλίζει το αυγό που γέννησε η κότα της παρά φύσει συμμαχίας με τη Δεξιά πλειοψηφία όχι για το καλό της Ένωσης αλλά για τα οφίτσια. Για να τελειώνουμε με αυτό, το Documento εκπροσωπεί τη μαχητική ερευνητική δημοσιογραφία, ενώ δημοσιογραφία «γνώμης» είναι τα άρθρα, για παράδειγμα, που κατά καιρούς δημοσιεύει ο Σταύρος Καπάκος (για να μην αδικούμε και την ιστορία του καθενός).
Ας πάμε όμως στην ουσία. Όπως παραδέχεστε στην απάντησή σας, αφού αποδεχθήκατε την Επιτροπή και την επιτροπεία της κυβέρνησης, θέσατε τις απαιτήσεις σας σε σχέση με τα μέλη της Επιτροπής, τον τρόπο λειτουργίας της κ.λπ. Δηλαδή πρώτα αποδέχεστε, συναινείτε και μετά συμπληρώνατε ότι θα θέλατε κάτι πιο large; Αλήθεια; Γιατί δεν ζητήσατε την άποψη των συναδέλφων σας και πολύ περισσότερο όσων ψήφισαν την παράταξη; Γιατί δεν ανοίξατε δημόσιο διάλογο;
Επιπλέον δεχθήκατε όλα αυτά για να έρθετε σήμερα να συμπληρώσετε ότι στην πραγματικότητα νοιάζεστε και παλεύετε για να υπάρξει δίκαιο μοίρασμα της διαφήμισης. Και γιατί λοιπόν όταν η κυβέρνηση σας είπε ότι κάνει τον νόμο για Επιτροπή Δεοντολογίας για να υπάρχει σωστό μοίρασμα της διαφήμισης δεν τους είπατε «ναι, αλλά να δούμε τι σημαίνει αυτό συνολικά; Να βάλουμε κριτήρια αντικειμενικά στο μοίρασμα». Γιατί από όλα τα θεσμικά θέματα που υπάρχουν και όχι μόνο ταλαιπωρούν τον κλάδο, αλλά τον ευτελίζουν, εσείς διαλέξατε το νομοσχέδιο της Επιτροπής «Δεοντολογίας» ως θεσμικό σας κατόρθωμα; Όταν σας λέει ο Υπουργός ρυθμίζουμε το τοπίο γιατί δεν του λέτε «πάμε να κατατεθεί ένα νομοσχέδιο που θα επεξεργαστούν όλες οι πλευρές και θα εξυγιαίνει τον κλάδο»; Δεν είχατε χρόνο ή διάθεση;
Δεν σας προβληματίζει το γεγονός ότι είμαστε η μοναδική Ένωση Δημοσιογράφων στην Ευρώπη που συναινεί στο να υπάρχει Επιτροπή διορισμένη από την κυβέρνηση για να κρίνει περιεχόμενο; Δεν σας προβληματίζει ότι δέχεστε να εξαρτάται η εμπορική λειτουργία ενός εντύπου, η αγορά δηλαδή, από το τι θα πει μια Επιτροπή και όχι οι αναγνώστες και οι πελάτες του;
Στα υπόλοιπα που γράφετε, και αποτελούν συγχαρητήρια στον εαυτό σας, επιτρέψετε μου να διαφωνήσω. Η αντίδραση που υπάρχει σε όλο τον κόσμο για τα έργα και τις ημέρες του Μητσοτάκη σε ό,τι αφορά την ελευθερία του Τύπου δεν είναι αποτέλεσμα δικής σας δράσης ούτε της ΕΣΗΕΑ. Όσοι πάθαμε (και είναι πολλοί και ακάλυπτοι από την παράταξη και την ΕΣΗΕΑ) απευθυνθήκαμε σε συναδέλφους στο εξωτερικό, αρθρογραφήσαμε, δώσαμε συνεντεύξεις και ακούστηκαν όσα δεν μπορούν να ακουστούν στην Ελλάδα. Είναι δυστυχώς κατάντια να βγάζουν ανακοινώσεις πρώτα οι διεθνείς οργανώσεις για όσα συμβαίνουν στον Τύπο της Ελλάδας και η ΕΣΗΕΑ να βγάζει με καθυστέρηση ή να μη βγάζει καθόλου.
Αν κάνω λάθος, θα ήθελα να στείλετε μια ανακοίνωση με την οποία στηλιτεύετε τον διαρκή αποκλεισμό συγκεκριμένων Μέσων από τη δυνατότητα υποβολής ερωτήσεων κατά τη συνέντευξη του Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Θα ήθελα να δημοσιοποιήσετε κάποια ανακοίνωση για τον αποκλεισμό εφημερίδων και άλλων Μέσων από τη διαφήμιση. Μια ανακοίνωση για τις 80 και πλέον αγωγές και μηνύσεις που έχουν κάνει εναντίον του Documento όχι απλοί πολίτες αλλά όσοι οφείλουν να δώσουν απαντήσεις.
Πότε ως παράταξη βγάλατε ανακοίνωση για τους συναδέλφους σας στο Documento όταν υπουργοί βγαίνουν δημόσια και τους απειλούν ότι θα τους βάλουν φυλακή; Η χώρα βρίσκεται σε εκτροπή με παρακολούθηση πολιτικών και δημοσιογράφων. Βγάλατε μια ανακοίνωση με την οποία απαιτείται να σταματήσουν τα καραγκιοζιλίκια περί «απορρήτου» και να δώσουν εξηγήσεις γιατί παρακολουθούσαν συναδέλφους σας; Τι σας εμποδίζει να το κάνετε όταν η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που σας ψήφισε παίρνει σαφή θέση κάθε μέρα; Υπάρχει κάποιο άλλο συμβόλαιο πιο ισχυρό από αυτό που υπογράψατε με όσους σας εξέλεξαν;
Η ΕΣΗΕΑ όπως και η δημοσιογραφία βρίσκεται στη χειρότερη θέση από ποτέ. Πολιτεύεστε στην Ένωση με το συνεχές εκβιαστικό και άθλιο δίλημμα ότι αν δεν συγκυβερνάτε με τη Δεξιά του Κυρίου (Μητσοτάκη), η ΕΣΗΕΑ θα πέσει στα χέρια ακροδεξιών. Ειλικρινά δεν μπορώ να φανταστώ τι χειρότερο μπορεί να γίνει στην Ένωση με κάποιον άλλο στη Διοίκηση. Όσα θέλει η κυβέρνηση σε σχέση με τον Τύπο τα έχει καταφέρει. Και εσείς δεν θυμάστε ότι δεν είσαστε Δούρειος Ίππος αλλά Δούρειος Τύπος.
ΥΓ. Μετά την πρώτη μου δημοσίευση με την οποία σας απέδιδα ευθύνες για συμπόρευση με τον Μητσοτάκη, το Πειθαρχικό Συμβούλιο με κάλεσε να απολογηθώ γιατί μια κυρία (πιθανόν και ανύπαρκτη) την 1η Ιουλίου έστειλε ένα mail στην Ένωση, το οποίο αφορούσε ένα tweet μου για τον Άδωνη Γεωργιάδη. Στο mail αυτό έγραφε:
«Πόσο ανεξάρτητος είναι ο δημοσιογράφος που χρησιμοποιεί τέτοιο λεξιλόγιο? Υπάρχει πειθαρχικό?»
Όπως γνωρίζετε, τέτοια mail φτάνουν κατά εκατοντάδες στην ΕΣΗΕΑ κάθε μέρα. Διάφοροι κατηγορούν δημοσιογράφους επειδή δεν συμφωνούν μαζί τους. Αλλά το Πειθαρχικό αποφάσισε να εξετάσει αυτό που αφορούσε εμένα, μήνες μετά και αφού δημοσίευσα τη θέση μου ενάντια στη θέση της ΕΣΗΕΑ. Εύχομαι μετά τη σημερινή μου απάντηση να μη με καλέσει το πειθαρχικό για κάποιο άλλο λόγο. Γιατί ας πούμε στη διατροφή μου έχω πολλά λιπαρά και αυτό αποτελεί υβριστική συμπεριφορά απέναντι στο πρότυπο ζωής που προάγει ο Ηγέτης της χώρας και Άρχοντας των τριημέρων Κυριάκος Μητσοτάκης. Σαν δεν ντρεπόμαστε».
Η επιστολή της «Συσπείρωσης Δημοσιογράφων Δούρειος Τύπος» στο Documento
Οι εκπρόσωποι της «Συσπείρωσης Δημοσιογράφων – Δούρειος Τύπος» στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ έστειλαν στο documentonew.gr επιστολή σε απάντηση στο άρθρο του Κώστα Βαξεβάνη «Γιατί όχι λογοκρισία και με νόμο;» σχετικά με την πρόθεση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να ιδρύσει «Επιτροπή Λογοκρισίας» για την κατανομή της κρατικής ενίσχυσης στον Τύπο και τις θέσεις της συνδικαλιστικής παράταξης.
Η επιστολή των εκπροσώπων του Δούρειου Τύπου στο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ
«Αγαπητέ συνάδελφε και εκδότη Κώστα Βαξεβάνη.
Τιμούμε τη δουλειά σου και κυρίως τη δουλειά όλων των συναδέλφων που εργάζονται στο Documento, παρότι εσύ θεωρείς μικρή, την ιστορία στη δημοσιογραφία του Σταύρου Καπάκου, της Μάχης Νικολάρα και της Μαρίας Ψαρά, δηλαδή των εκλεγμένων μελών στο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ με την παράταξη που κατά δήλωση σου ψηφίζεις. Μια παράταξη που έχει δώσει αγώνες για την ενίσχυση του Τύπου, άρα και του Documento, με ισοτιμία, διαφάνεια και προστασία των εργαζομένων.
Πιστεύουμε ότι το Documento είναι μια μαχητική εφημερίδα γνώμης που είναι απαραίτητο να υπάρχει γιατί συμβάλει στον πλουραλισμό, για αυτό και χαιρόμαστε που χρηματοδοτήθηκε με πάνω από 185.000 ευρώ συνολικά, το προηγούμενο διάστημα, και μέσω της επιτροπής που λειτουργεί ήδη για τα προγράμματα ενίσχυσης του Τύπου και έχει ανάλογη σύνθεση με αυτή της επιτροπής Δεοντολογίας ή «λογοκρισίας» όπως την ονομάζεις.
Στη «μικρή» μας ιστορία στη δημοσιογραφία επιλέγουμε να τεκμηριώνουμε αυτά που λέμε και να μην καταφεύγουμε σε πομφόλυγες, χωρίς επιχειρήματα.
Η διαφάνεια στην διοχέτευση δημόσιου χρήματος στα ΜΜΕ, είτε μέσω της κρατικής διαφήμισης είτε μέσω των, απόλυτα αναγκαίων, προγραμμάτων στήριξης του έντυπου τύπου, με ισοτιμία και εγγυήσεις δεοντολογίας και εργασιακής ομαλότητας, είναι διαχρονική και σταθερή θέση της Συσπείρωσης Δημοσιογράφων – Δούρειος Τύπος. Με αυτές τις αξίες κινούμαστε πάντα και δεν τις προδίδουμε ούτε για να εξυπηρετήσουμε εύκολη και ανούσια αντιπολιτευτική κριτική, ούτε για να στηρίξουμε συμπράξεις, αναγκαίες σε σύστημα απλής αναλογικής, για να λειτουργεί και να λαμβάνει αποφάσεις η ΕΣΗΕΑ . Υπερασπιζόμαστε την αυτονομία μας, δεν έχουμε κομματικές η άλλες εξαρτήσεις και δεν δεχόμαστε απειλές.
Η διαφάνεια στην διάθεση και κατανομή δημόσιου χρήματος στις επιχειρήσεις ΜΜΕ αποτελεί επίσης βασικότατο άξονα όλων των εκθέσεων για την ελευθερία του τύπου και το κράτος δικαίου και βέβαια του πλαισίου που θέτει πλέον η Ευρωπαϊκή Πράξη για την Eλευθερία του Tύπου (European Media Freedom Act) που μόλις δημοσιεύτηκε και στην διαβούλευση για την οποία συμμετείχαμε ως παράταξη.
Μετά τη διεθνή κατακραυγή και τις αυστηρότατες συστάσεις από την Ευρώπη, αναγκάστηκε η κυβέρνηση που ευαγγελίζεται την αυτορρύθμιση της αγοράς – παραδόξως προσέξαμε την ίδια επίκληση και στη δική σου τοποθέτηση – να βάλει κάποιους κανόνες στο πως κατευθύνεται δημόσιο χρήμα προς τον τύπο, έντυπο και ηλεκτρονικό, και μάλιστα αξιοποιώντας εργαλεία που η προηγούμενη κυβέρνηση, του ΣΥΡΙΖΑ, έχει εισαγάγει σε αυτή τη συζήτηση. Δηλαδή τα Μητρώα και την δεοντολογία.
Τα γεγονότα
Το 2016 δημιουργείται για πρώτη φορά Μητρώο ηλεκτρονικών ΜΜΕ, επι υπουργίας Παππά και Κρέτσο ΓΓ. Το 2019, σε υπουργική απόφαση, πάλι Παππά/ Κρέτσου, για την ενίσχυση του έντυπου Τύπου προβλέπεται τήρηση κανόνων δεοντολογίας για την οποία αποφαίνεται… ο Υπουργός. Αλλάζει η Κυβέρνηση και ο Πέτσας, αφού τροποποιεί την ΚΥΑ Παππά με φωτογραφικές ρυθμίσεις, ανακοινώνει το πακέτο για την ενίσχυση των πανελλαδικών εφημερίδων και ξεσηκώνεται θύελλα για συμμετοχή του Μακελειού και της Ελ. Ώρας, λόγω του ότι οι εφημερίδες αυτές παραβιάζουν συστηματικά κάθε δεοντολογία, συμπεριλαμβανομένων και των συγκεκριμένων προβλέψεων δεοντολογίας του αρ.4 της ΚΥΑ . Τα χρήματα εκείνης της χρονιάς χάθηκαν.
Το 2020, μετά την κατακραυγή, μέσα και έξω από τη χώρα, για τη λίστα Πέτσα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη , με υπουργό Λιβάνιο, αναγκάστηκε να συστήσει επιτροπή που αποφαίνεται, αντί του Υπουργού, για την τήρηση της δεοντολογίας με ανάλογη σύνθεση με αυτή που θεσμοθετεί τώρα για την παραμονή των επιχειρήσεων Τύπου στα μητρώα.
Τι λέει το επίμαχο νομοσχέδιο
Για να πάρει μια περιφερειακή ή πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδα ή μια ενημερωτική ιστοσελίδα, κρατική διαφήμιση και να συμμετέχει στα προγράμματα ενισχύσεων πρέπει να ενταχθεί στο ανάλογο μητρώο. Με κριτήρια μεταξύ άλλων:
- διαφάνεια στο μετοχικό σχήμα, έως τελευταίου φυσικού προσώπου
- ελάχιστο αριθμό εργαζομένων
- πρωτότυπο περιεχόμενο
Ορίζεται επίσης μια υπερβολική γραφειοκρατία αλλά το πιο κομβικό σημείο είναι το ποιος και με ποια εργαλεία θα κρίνει το πρωτότυπο περιεχόμενο. Η λογοκλοπή είναι τεράστια μάστιγα για την δημοσιογραφία και δεν αντιμετωπίζεται με ευχολόγια και αόριστες αναφορές.
Η ένταξη σε Μητρώο δεν είναι προϋπόθεση για να κυκλοφορεί μια εφημερίδα ή μια ενημερωτική ιστοσελίδα. Δεν είναι άδεια όπως στην περίπτωση των καναλιών που χρησιμοποιούν τον εθνικό πόρο των συχνοτήτων. Είναι προϋπόθεση αποκλειστικά και μόνο για την κρατική διαφήμιση και τα πακέτα ενίσχυσης. Πρόκειται ωστόσο για παράγοντες καθοριστικούς στην επιβίωση τους, στις σημερινές συνθήκες κρίσης του Τύπου.
Για να παραμείνει στο Μητρώο ένα ΜΜΕ και να έχει πρόσβαση σε ενισχύσεις και κρατική διαφήμιση πρέπει να τηρεί την δεοντολογία. Με βάση τα κείμενα Αρχών της ΕΣΗΕΑ και της ΠΟΕΣΥ. Η ΕΣΗΕΑ, στο υπόμνημα της στην διαβούλευση, προσθέτει και τον πιο πρόσφατο κώδικα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων.
Ποιος αποφαίνεται για την τήρηση της δεοντολογίας; Μια επιτροπή που αποτελείται από εννέα (9) μέλη, με τα αναπληρωματικά τους, ως εξής: α) έναν (1) εκπρόσωπο του κοινωφελούς Ιδρύματος «Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασιλείου Μπότση», ως Προέδρο, β) δύο (2) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) ελληνικού Α.Ε.Ι. με γνωστικό αντικείμενο τη δημοσιογραφία, την επικοινωνία ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, εκ των οποίων το ένα (1) ορίζεται Αντιπρόεδρος, γ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.), δ) έναν (1) εκπρόσωπο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (Π.Ο.Ε.ΣΥ.), ε) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Εκδοτών Διαδικτύου (ΕΝ.Ε.Δ.), στ) ένα (1) μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.), ζ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Ι.Η.Ε.Α.) και η) έναν (1) εκπρόσωπο του επαρχιακού τύπου.
Όλες δηλαδή οι θέσεις είναι εξ’ οφίτσιο. Δεν επιλέγει τα πρόσωπα ο Υπουργός όπως γράφεις. Τα λάθη ανθρώπινα. Πρόθεση να μην υπάρχει. Δεν συμμετέχει επίσης εκπρόσωπος του υπουργείου.
Σήμερα λειτουργεί ανάλογης σύνθεσης επιτροπή για την συμμετοχή ΜΜΕ στα προγράμματα ενίσχυσης. Όλα τα ΜΜΕ, και το Documento. έλαβαν μόνο για το 2021, με αυτή τη διαδικασία, σχεδόν 20 εκ. ευρώ, κυρίως για να καλύψουν εισφορές στο ταμείο μας, τον ΕΔΟΕΑΠ. Το Μακελειό δεν έκανε καν αίτηση στο πρώτο πακέτο, και στο δεύτερο κόπηκε, εικάζω βάσιμα για λόγους που σχετίζονται με την παραβίαση της δεοντολογίας.
Ωστόσο η διεύρυνση της αρμοδιότητας της και στην κρατική διαφήμιση και στα site απαιτεί φυσικά προσοχή, θεσμική ενίσχυση και διαρκή παρακολούθηση. Είναι λοιπόν κρίσιμο πλέον το πως διαμορφώνεται η πλειοψηφία στη συγκεκριμένη επιτροπή αλλά και οι πραγματικές δυνατότητες που θα έχει να εξετάσει πιθανές ενστάσεις και καταγγελίες.
Τι προτείνει η ΕΣΗΕΑ
Με γνώμονα τις διαχρονικές της θέσεις, η Συσπείρωση Δημοσιογράφων – Δούρειος Τύπος συνέβαλε καθοριστικά στην διαμόρφωση και την διατύπωση των θέσεων που υπέβαλε στην πλατφόρμα της διαβούλευσης η ΕΣΗΕΑ.
Προτείνεται:
- Αλλαγή συσχετισμού στην σύνθεση της επιτροπής «υπερ» των δημοσιογράφων που είναι και οι πλέον αρμόδιοι να αξιολογούν την τήρηση των κανόνων αυτοδέσμευσης που οι ίδιοι έχουν θέσει για το επάγγελμα τους. Προτάθηκε λοιπόν η ενίσχυση της σύνθεσης με δύο μέλη – επιπλέον των εκπροσώπων της ΕΣΗΕΑ και της ΠΟΕΣΥ – τους επικεφαλής των επιτροπών δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ και της ΕΣΗΕΜΘ. Δηλαδή σύνολο 4 τα μέλη – δημοσιογράφοι.
- Τα δύο μέλη ΔΕΠ τμημάτων δημοσιογραφίας και ΜΜΕ να μην επιλέγονται από τον Υπουργό αλλά από τα ίδια τα τμήματα.
- Να προβλεφθεί στα κριτήρια ένταξης στα Μητρώα, εξαρτημένη, πλήρης απασχόληση των εργαζόμενων. Φυσικά δεν είσαι από τους εκδότες που θα είχαν αντίρρηση σε κάτι τέτοιο.
- Να ληφθεί ειδική μέριμνα για τα ιστορικά εβδομαδιαία έντυπα γνώμης όπως η ΕΠΟΧΗ, ο Δρόμος της Αριστεράς κ.α. που δεν πληρούν την προϋπόθεση του ελάχιστου αριθμού εργαζομένων.
Οι ιδιοκτήτες των αντίστοιχων επιχειρήσεων ΜΜΕ έχουν εύλογο ενδιαφέρον και λόγο να ζητούν να εκπροσωπούνται, μέσω των ενώσεων τους, αφού η επιτροπή, με τη γνωμοδότησή της, μπορεί να αποκλείσει ένα ΜΜΕ από την χρηματοδότηση. Δεν πρέπει όμως να έχουν πλειοψηφία. Γι’ αυτό και η πρόταση της ΕΣΗΕΑ επικεντρώνεται στο συσχετισμό για τη λήψη αποφάσεων.
Επίσης η Κυβέρνηση δεν πρέπει να έχει καμία εμπλοκή. Γι’ αυτό και τους πανεπιστημιακούς καθηγητές δεν πρέπει να τους επιλέγει ο υπουργός αλλά τα ίδια τα τμήματα. Όλα τα υπόλοιπα μέλη είναι εκπρόσωποι φορέων με αιρετές διοικήσεις (ενώσεις δημοσιογράφων και εκδοτών) και του διακομματικού ΕΣΡ. Η συμμετοχή του ιδρύματος Μπότση και μάλιστα στην προεδρία, είναι πολλαπλώς προβληματική και γι’ αυτό η πρόταση της ΕΣΗΕΑ προκρίνει για την προεδρεία τον εκπρόσωπο του ΕΣΡ, ελλείψει άλλου, κοινά αποδεκτού, ανεξάρτητου φορέα για τα ζητήματα Τύπου, στην Ελλάδα.
Και δυο επισημάνσεις:
- Τα πειθαρχικά συμβούλια της ΕΣΗΕΑ είναι ανεξάρτητα όργανα και τα μέλη τους είναι αιρετά. Αποφασίζουν για παραβιάσεις της δεοντολογίας από πρόσωπα, μέλη της ένωσης, και όχι από ΜΜΕ. Για παράδειγμα η πρόσφατη διαγραφή του προέδρου της ΕΡΤ σχετίζεται με τη δημοσιογραφική του ιδιότητα και όχι με την ΕΡΤ ως μέσο ενημέρωσης. Θα θεωρούσαμε θεσμικά προβληματικό να αναλάβουν αυτά τα αιρετά, ανεξάρτητα όργανα, ευθύνες για τη χρηματοδότηση του τύπου. Ωστόσο μπορεί να έχεις κατά νου κάποια διαδικασία που μας διαφεύγει και θα την ακούγαμε ευχαρίστως.
- Η αριστερά που εμείς πιστεύουμε, μάχεται την νεοφιλελεύθερη άποψη ότι όλα τα ρυθμίζει η αγορά. Ειδικά όταν πρόκειται για δημόσιο χρήμα, αυτό δεν είναι καν καπιταλισμός έστω και κρατικοδίαιτος, είναι πλιάτσικο. Μας ξένισε η αναφορά σου. Αν, όπως προτείνεις, εφαρμόζονταν οι κανόνες της αγοράς και στη διανομή της κρατικής διαφήμισης, το Μακελειό, με βάση την κυκλοφορία του, θα είχε κρατικές διαφημίσεις. Είναι επίσης οι ίδιοι κανόνες που δημιούργησαν τα τηλεοπτικά σκουπίδια με την συντριπτική τηλεθέαση και σχεδόν επιβάλουν πληρωμένο περιεχόμενο στις ενημερωτικές ιστοσελίδες. Για μας, η ποιότητα και οι δεοντολογία πρέπει να είναι κριτήριο για να πάρει δημόσιο χρήμα μια επιχείρηση τύπου.
Και όμως η ΕΣΗΕΑ υπερασπίζεται τη δημοσιογραφία
Επειδή οι ανακοινώσεις της ΕΣΗΕΑ αλλά και της παράταξης που λες ότι ψηφίζεις, δεν δημοσιεύονται στο Documento δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι επιλογή αλλά κάπου χάνονται όλον αυτό τον καιρό, με μεγάλη χαρά να σου τις ξαναστείλουμε για να τις δημοσιεύσεις. Θα χρειαστεί βέβαια μια ειδική έκδοση γιατί είναι δεκάδες και αφορούν όλα κρίσιμα θέματα: τη λίστα Πέτσα, τη δολοφονία Καραϊβάζ, τις επιθέσεις από αστυνομικούς και τις συλλήψεις δημοσιογράφων, το άρθρο του ποινικού κώδικα για τα fake news, τις παρακολουθήσεις Κουκάκη – Μαλιχούδη, τις στρατηγικές αγωγές κατά δημοσιογράφων και μικρών ΜΜΕ και βέβαια τις ποινικές διώξεις σε βάρος σου και σε βάρος της Γιάννας Παπαδάκου, μάρτυρας της οποίας, στον Αρειο Πάγο, ήταν ο επικεφαλής της παράταξης. Όσο για την καραμέλα με την περιβόητη ταυτότητα Φουρθιώτη που ποτέ δεν εξέδωσε η ΕΣΗΕΑ, δεν ήταν μια λαμπρή δημοσιογραφική στιγμή του Documento και δεν θα περιμέναμε να επανέλθεις στο θέμα παρά μόνο για να επανορθώσεις το ανακριβές ρεπορτάζ.
Φυσικά και εμείς θα θέλαμε η στάση της ΕΣΗΕΑ να ήταν πιο μαχητική. Πριν από λίγους μήνες, στις εκλογές της ΕΣΗΕΑ, οι συνάδελφοι αυξάνοντας κατά πολύ τα ποσοστά της Συσπείρωσης, μας έδωσαν άλλη μια έδρα και άρα μεγαλύτερη δυνατότητα να παρεμβαίνουμε προς αυτή την κατεύθυνση. Ελπίζουμε και με τη δική σου συμβολή, στις επόμενες εκλογές, η παράταξη να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη δύναμη και να καθορίζει τις αποφάσεις και τη στάση της Ένωσης.
Είμαστε σίγουροι ότι στο πλαίσιο της ελευθερίας της έκφρασης, το μαχητικό Documento θα φιλοξενήσει αυτή την τοποθέτηση, έστω με αυτή την αφορμή, αφού στο πλαίσιο του ρεπορτάζ που κάνετε αυτό το διάστημα για το θέμα, δεν κρίνατε απαραίτητο να ζητήσετε την άποψη μας.
Σταύρος Καπάκος, πρόεδρος ΕΔΟΕΑΠ, ΓΓ. ΕΣΗΕΑ, επικεφαλής Συσπείρωσης Δημοσιογράφων – Δούρειος Τύπος
Μάχη Νικολάρα, ειδική γραμματέας ΕΣΗΕΑ
Μαρία Ψαρά, μέλος ΔΣ ΕΣΗΕΑ»
Πηγή: documentonews.gr
