Είστε εδώ

Η εκδίκηση των πληβείων

Εμπύρετα παιδιά κάθε ηλικίας , μητέρες με τα βρέφη τους να διασχίζουν ποδαράτο μεγάλες αποστάσεις , άνθρωποι να στοιβάζονται σαν σακιά πατάτες σε αποθήκες – γυμναστήρια – εγκαταλελειμμένα στρατόπεδα, άνδρες και γυναίκες να οδύρονται, παρακαλώντας να ανοίξουν οι σφραγισμένες πύλες στην Ειδομένη ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν την Οδύσσεια τους. Αυτές είναι μερικές εικόνες για τη κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα του 2016 όπως αποτυπώνεται από τους τηλεοπτικούς δέκτες , αλλά φυσικά και από την αυτούσια, προσωπική μας εμπειρία.
Το κείμενο δε γράφτηκε ως μία ακόμη γεωπολιτική ανάλυση των αίτιων του προσφυγικού , καθώς υπάρχουν ειδικότεροι για να εξηγήσουν το ρόλο της Δύσης στην ανατροφή του παιδιού – τέρατος ISIS. Σκοπός μας είναι να ξεδιαλύνουμε ένα φαινόμενο το οποίο κανονικά δε χρήζει αποκωδικοποίησης, αλλά επειδή ζούμε στην Ελλάδα συνιστάται η επεξήγηση των αυτονόητων. Με εφαλτήριο ακροδεξιές, ξενοφοβικές λογικές , συνεπικουρούμενη από τη κυρίαρχη μιντιακή σκέψη έχει τεθεί στο τραπέζι η διάκριση των εννοιών πρόσφυγας – μετανάστης, με στόχο τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από την πεμπτουσία του προβλήματος.
Χρήζουν οι οικονομικοί μετανάστες την ευαισθητοποίηση – ενεργοποίηση μας ανάλογα με τη δράση για τους πρόσφυγες; Εφόσον δεν προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες , πρέπει να τους βοηθήσουμε ή μήπως είναι προτιμότερο να παρεμποδίσουμε τις προσπάθειες τους για απόδραση από τις πατρίδες – φυλακές; Τι θέλουν και έρχονται εδώ, να μας στριμώχνουν , κλέβοντας τον πολύτιμο αέρα μας; Ήδη είμαστε πολλοί με εκείνους τους πρόσφυγες , πως τους λένε; Βέβαια ο μέσος τηλεθεατής δε κατανοεί τις διαφορές των εννοιών, για αυτό επιχειρήσαμε σχηματικά να αποτυπώσουμε την περιρρέουσα γνώμη ακόμη και των καλοπροαίρετων Ελλήνων, άλλωστε και οι ίδιοι μπορούν να χαρακτηριστούν ως εγχώριοι εν δυνάμει οικονομικοί μετανάστες.
Η κύρια ερμηνευτική διαφορά είναι η εξής. Πρόσφυγας είναι ο ξεριζωμένος από τα πάτρια εδάφη εξαιτίας της πολεμικής δραστηριότητας που λαμβάνει χώρα , οι οικονομικοί μετανάστες υποχρεώθηκαν να ξενιτευτούν εξαιτίας των δυσχερών οικονομικών συνθηκών. Ο πόνος, η απόγνωση και η εξαθλίωση όμως δεν ενδιαφέρονται για τις ερμηνευτικές προσεγγίσεις των λεξικών. Για να είναι τόσο δυστυχισμένος και τόσο απελπισμένος ώστε να εγκαταλείψει τη μητέρα – πατρίδα δε χρειάζεται μονάχα να βρίσκεται αντιμέτωπος με φανατικούς – θρησκόληπτους , ξένες δυνάμεις κατοχής και βόμβες , αντιστοίχως ανάλογη απελπισία νιώθει στο πετσί του εάν δεν έχει να φάει ο ίδιος και η οικογένεια του, εάν είναι άνεργος ή εργάζεται κάτω από άθλιες συνθήκες.
Για να το καταλάβουμε καλύτερα μπορούμε να φέρουμε στο μυαλό μας ορισμένα παραδείγματα. Για να μπορέσει η Δύση να αυξήσει τη φτωχή της παραγωγή σε ζάχαρη, κακάο, τσάι και καφέ και για να προσθέσει ο Ευρωπαίος στη διατροφική του αλυσίδα εδέσματα όπως τα μπισκότα, τις τούρτες χρειάστηκε η καταπίεση – σκλαβιά εκατομμυρίων ανθρώπων από την πρωταθλήτρια της δυστυχίας Αφρική. Από το 16ο μέχρι τον 19ο αιώνα καραβιές σκλάβων μεταφέρθηκαν σε χώρες όπως οι ΗΠΑ για να δουλέψουν σε ζαχαροκαλαμικές φυτείες . Και είναι αυτό το μαστίγιο, αυτό το δάκρυ και το αίμα που κατέστησε εφικτή και προσιτή για τις φτωχές κοινωνικές τάξεις των μητροπολιτικών χωρών την πρόσβαση στη ζάχαρη.
Μεταπηδούμε τους αιώνες αλλά δεν αλλάζουμε ήπειρο για να ασχοληθούμε με τη γνωστή πολυεθνική Νεστλέ. Στις φυτείες κακάο στην Ακτή Ελεφαντοστού αλλά και σε μέρη εκτός της Αφρικής , βρέθηκαν να εργάζονται παιδιά θύματα τράφικινγκ. Υπολογίζονται ότι δουλεύουν περίπου 12,2 εκατομμύρια παιδιά , με τη Νεστλέ να δηλώνει άγνοια χωρίς πάντως να πείθει.
Μεταφερόμαστε στην Ασία και στη χώρα των αχανών εκτάσεων και των τεράστιων ανισοτήτων , τη Κίνα. Εργασία 15 ώρες την ημέρα , χωρίς ρεπό και αργίες , μέσα στο άγχος και την δουλο-υποταγή με μισθό που μετά βίας ξεπερνάει το 1,5 δολάριο, αντίθετα οι επιχειρήσεις έχουν ετήσιο τζίρο εκατοντάδων εκατομμυρίων από τις πωλήσεις . Για τους λάτρεις των video games αναφέρουμε ότι φυλακισμένοι , αφού ολοκληρώσουν τη ‘’γυμναστική’’ τους σπάζοντας πέτρες , υποχρεώνονταν να παίζουν πολεμικά παιχνίδια , για ώρες ασταμάτητα μπροστά από μία οθόνη με σκοπό να ξεκλειδώσουν achievements όπως εικονικά όπλα από τις προηγμένες πίστες . Όσοι δε τα κατάφερναν αντιμετώπιζαν σκληρή τιμωρία, ενώ τους ψηφιακούς ‘’καρπούς’’ τους πωλούσαν οι δεσμοφύλακες στο διαδίκτυο για να μπορούν να φτάσουν στις οθόνες των παιχνιδοκονσολών προς τέρψη του κάθε εφήβου ανά τον πλανήτη.
Περνάμε στο λαμπερό κόσμο της μόδας , όπου πίσω από τα φώτα κρύβεται το σκοτάδι. Εταιρίες ρούχων όπως η αλυσίδα Zara με ιδιοκτήτες δισεκατομμυριούχους – βλέπε Ορτέγκα, συμπεριφέρονται στους εργαζόμενους σαν κρατούμενους στρατοπέδων συγκέντρωσης. Ο ιδρώτας μετατρέπεται σε είδη ρουχισμού επώνυμων εταιριών ένδυσης όπως είναι η NIKE και η GAP που με τη σειρά τους ποιούν τη νήσσα. Πληθώρα σκανδάλων αυταρχισμού παρουσιάζονται από το 1990-2013 αλλά μάλλον δεν φτάνει στα αυτιά εκείνων που πρέπει. Παρόμοια περιστατικά συναντάμε και στις βιομηχανίες της τεχνολογίας , της φαρμακοβιομηχανίας , των κοσμημάτων κτλ.
Η σύντομη παράθεση των στοιχείων δε στοχεύει προφανώς σε φτηνά ηθικοπλαστικά διδάγματα ούτε στη δημιουργία ενοχής για τη χρήση προϊόντων και υπηρεσιών με βεβαιωμένη σφραγίδα made in pain , αλλά περισσότερο στο να αντιληφθούμε ότι οι κολασμένοι της γης δε δραπετεύουν από τη σκληρή πραγματικότητα τους μονάχα όταν αισθανθούν το σφύριγμα των σφαιρών και των εκρηκτικών εκρήξεων, αλλά κάλλιστα και από τις αποφάσεις που προέρχονται από τις γραφειοκρατικές διαδικασίες σε περίοδο ‘’ειρήνης’’.
Το κείμενο θα έχει μία κάποια αξία εάν την επόμενη φορά που ακούσουμε για διάκριση και διαφορετική αντιμετώπιση μεταξύ προσφύγων – μεταναστών , θα αισθανθούμε το μέγεθος του προβλήματος και συμπεριφερθούμε με ανθρωπιά και ευγένεια όπως έχουν αποδείξει ότι μπορούν να κάνουν οι Έλληνες. Ας μην πάμε κόντρα στο ρεύμα αλλά να συνταχθούμε μαζί του, καθώς μπροστά στο ανθρώπινο δράμα, τα τείχη και οι φράχτες δεν μπορούν να φτουρήσουν, έστω και αν αυτό συνεπάγεται με αίμα.
Η Ελλάδα το γνωρίζει από πρώτο χέρι , ειδικά τα χρόνια της κρίσης , του ΔΝΤ με τη παρακμάζουσα κοινωνία και τις χιλιάδες των αυτοκτονιών. Δε μπήκαν τα τανκς ,αλλά οι ‘’γραβάτες’’.
Άλλωστε όπως μας έχει διδάξει η ιστορία, η ζωή κάνει κύκλους , στηριζόμενη στις συγκυρίες και αυτό που περιγελούμε από την άνετη πολυθρόνα μας κάλλιστα το λουζόμαστε. Αν δεν υπάρξουν δραματικές αλλαγές δε θα αποτελεί μακρινό όνειρο το παρακάτω ‘’ελαφρώς’’ παραλλαγμένο και ολότελα πραγματικό σενάριο.
Έλληνας εργάτης εργάζεται σε γερμανικό εργοστάσιο –φυλακή. Σε ένα κουτί με σοκολάτες , εσωκλείει ένα γράμμα που περιγράφει τις συνθήκες ‘’κράτησης’’ του. Στη Γερμανία , πελάτης ανακαλύπτει το γράμμα και αφού του ρίχνει μία βιαστική ματιά επιστρέφει στην απολαυστική κατάποση της σοκολάτας , ενώ παράλληλα σκέφτεται να συντάξει μία επιστολή παραπόνων για τη ‘’χαλαρή’’ επιτήρηση των αρχών που λίγο έλειψε να χαλάσει την όρεξη του…
Μάκης Γεφυρόπουλος

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *