Σε μια πλήρη καταγραφή των επιπτώσεων της πανδημίας στην ελληνική οικονομία αλλά και της πρόσβασης κυρίως της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας στα προσφερόμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, τόσο από το κράτος όσο και από το τραπεζικό σύστημα, προχώρησαν ο τομεάρχης και ο αναπληρωτής τομεάρχης Οικονομίας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία Νίκος Παππάς και Γιώργος Τσίπρας.
( του Δημήτρη Χατζηνικόλα )
Μαζί με τα δύο στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εργάστηκαν τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία και υπεύθυνοι του τομέα Οικονομίας και Ανάπτυξης του κόμματος, Νίκος Σκορίνης και Δημήτρης Χατζησωκράτης και οι συνεργάτες του τομέα Οικονομίας Πέτρος Αλληλόμης (ηλεκτρολόγος μηχανικός), Κώστας Αγόρης (οικονομολόγος-δημοσιογράφος), Γιώργος Αναβαλόγλου (χρηματοοικονομικός και ασφαλιστικός σύμβουλος), Γιώργος Μαστοράκης (οικονομολόγος) και Παναγιώτης Μελαχρινός (οικονομολόγος).
Για να γίνει πράξη η εν λόγω έρευνα – μελέτη ήδη από τον περασμένο Απρίλιο εστάλη επιστολή προς όλα τα Επιμελητήρια της χώρας, μέσω της οποίας κλήθηκαν οι φορείς σε διάλογο επί του προγράμματος «Μένουμε Όρθιοι Ι», όπως αυτό παρουσιάστηκε από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα. Ταυτόχρονα, ενημερώθηκαν όλοι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία για την πρωτοβουλία του τομέα ώστε να συμβάλουν και οι ίδιοι στην προώθηση του διαλόγου.
Ο διάλογος με του φορείς της επιχειρηματικότητας ξεκίνησε από τα μέσα Απριλίου ως τα τέλη Ιουνίου 2020. Το διάστημα αυτό, ο τομέας Οικονομίας πραγματοποίησε 40 τηλεδιασκέψεις σε νομαρχιακό επίπεδο με την συμμετοχή περίπου 260 φορέων. Τα συμπεράσματα αυτού του διαλόγου συμπεριλήφθηκαν στην επικαιροποίηση του προγράμματός «Μένουμε Όρθιοι ΙΙ», όπως αυτό παρουσιάστηκε από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξη Τσίπρα στις 25/5/2020.
Το Documentonews.gr δημοσιεύει σήμερα τα κυριότερα σημεία της έρευνας η οποία σημειωτέον συντάχθηκε μετά από τηλεδιασκέψεις με φορείς της οργανωμένης επιχειρηματικότητας 40 Νομών της χώρας.
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας είναι εδώ
Το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης είναι ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας και των πολιτικών επιλογών που τη συνόδευσαν έχουν αρχίσει να κάνουν έντονη την παρουσία τους στην οικονομία και την κοινωνία με δεδομένο ότι η κυβέρνηση για να περιορίσει την εξάπλωση της πανδημίας προχώρησε σε σχεδόν καθολική παύση της οικονομικής δραστηριότητας (το 87% των κωδικών δραστηριότητας ΚΑΔ κρίθηκε πληττόμενο).
Σήμερα το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων της χώρας έχει επανέλθει σε λειτουργία, η οποία όμως υπολείπεται της προ της εξάπλωσης του covid-19 λειτουργίας, λόγω των εφαρμοζόμενων υγειονομικών πρωτοκόλλων και του περιορισμού της ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών.
Παράλληλα οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας αναπτύσσουν πιέσεις στη μισθωτή εργασία και τη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα. Οι πιέσεις αυτές πολλαπλασιάζονται από την εφαρμογή των κυβερνητικών πολιτικών. Η ελαστικοποίηση της εργασίας και ο αποκλεισμός των επιχειρήσεων από τη χρηματοδότηση είναι τα βασικά εργαλεία της επιχειρούμενης εκκαθάρισης μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Μια εκκαθάριση ευθαρσώς διακηρυγμένη στις μελέτες του ΣΕΒ, αλλά και εσχάτως στην έκθεση Πισσαρίδη.
Οι εξελίξεις αυτές διαμορφώνουν, ταυτόχρονα, έναν κοινό τόπο των καλώς εννοούμενων συμφερόντων, όπου δύναται να συναντάται ο κόσμος της εργασίας με το κόσμο των επιχειρήσεων μπροστά στις δυσμενείς συνθήκες που δημιουργούν για όλους τα νέα δεδομένα.
Η ανεπάρκεια των χρηματοδοτικών εργαλείων είναι χαρακτηριστική.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της κρίσης είτε δεν επαρκούν, είτε δεν φτάνουν στους αποδέκτες τους, είτε είναι έτσι δομημένα ώστε να αποκλείεται η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Ενδεικτικά οι συντάκτες της έκθεσης αναφέρουν:
- Τη μειωμένη συμμετοχή των επιχειρήσεων στον 1ο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής.
- Τη μη δυνατότητα ένταξης όλων των επιχειρήσεων στον 2ο κύκλο της επιστρεπτέας προκαταβολής.
- Την περιορισμένη πρόσβαση της πλειονότητας των επιχειρήσεων στο τραπεζικό σύστημα και στα ειδικά προγράμματα του ΤΕΠΙΧ ΙΙ και του εγγυοδοτικού.
- Την αδυναμία του τραπεζικού συστήματος της χώρας να διοχετεύσει ρευστότητα στις επιχειρήσεις, ειδικά όταν έχει αντλήσει/δανειστεί (με αρνητικό επιτόκιο) 37 δισ. ευρώ μέσω στοχευμένων προγραμμάτων της Ε.Κ.Τ. για τη στήριξη των ΜμΕ.
Συμπεράσματα από την επικοινωνία με τους φορείς
Μέσω της επικοινωνίας που αναπτύχθηκε με τους οργανωμένους φορείς της επιχειρηματικότητας εντοπίστηκαν συγκεκριμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματικός κόσμος λόγω της πανδημίας όπως και συγκεκριμένα αιτήματα όπως για παράδειγμα:
- μέτρα που αφορούν την χορήγηση ρευστότητας στις επιχειρήσεις,
- μέτρα κλαδικά που απευθύνονται στον τουρισμό και την εστίαση,
- μέτρα φορολογικά/ελάφρυνσης των επιχειρήσεων,
- μέτρα για την επίλυση των προβλημάτων που σχετίζονται με τις επιταγές,
- μέτρα που σχετίζονται με την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε ενεργειακά αγαθά,
- διάφορα άλλα μέτρα, όπως αυτά που σχετίζονται με θέματα Ο.Τ.Α., τραπεζικές συναλλαγές, εργοδοτικό και μη κόστος επιχειρήσεων, εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων, ύψος συνολικής βοήθειας στην οικονομία, μισθώσεων.
Αναλυτικότερα, τα προτεινόμενα από τους φορείς μέτρα είναι:
1. Μέτρα Ρευστότητας
- Μέτρα έως 5 δισ. ευρώ για άμεση ρευστότητα, μέσω επιδοτήσεων του εθνικού ΠΔΕ και όχι μέσω δανείων. Να δοθεί «φρέσκο» χρήμα, οι επενδύσεις του δημόσιου τομέα να εντατικοποιηθούν, να δοθεί το στίγμα ότι η οικονομία προχωράει μπροστά.
Τόσο η απευθείας οικονομική ενίσχυση όσο και η παροχή εγγυήσεων θα πρέπει να είναι άμεσες ώστε να λειτουργήσουν καταλυτικά στην κάλυψη βασικών αναγκών των επιχειρήσεων που θα προκύψουν κατά την επανεκκίνησή τους.
- Εφάπαξ επιδότηση για την επανεκκίνηση της επιχείρησης (5.000 ευρώ).
- Παροχή δανείων με πολύ χαμηλά επιτόκια και εγγύηση του ελληνικού δημοσίου και αξιοποίηση χρημάτων από την Ε.Ε., τα οποία να μην διακρατούνται από τις τράπεζες.
- Παροχή δανείων 5ετιας με περίοδο χάριτος μέχρι 30 Ιουνίου 2021, εγγυημένα από το ελληνικό δημόσιο, τουλάχιστον στο 80% του συνολικού ποσού.
- Πρόταση να συνδεθούν τα συνολικά ποσά χρηματοδότησης με τον ετήσιο κύκλο εργασιών του προηγούμενου έτους και τη μισθοδοσία της επιχείρησης.
- Απλοποίηση των όρων εκταμίευσης των πόρων ΕΣΠΑ με την άμεση εκταμίευση ποσών που αφορούν ήδη εγκεκριμένα σχέδια προγραμμάτων.
- Νομοθέτηση, σε εφαρμογή ευρωπαϊκής οδηγίας, του θεσμού των Μικροπιστώσεων ή αλλιώς Μικροχρηματοδοτήσεων, για τη χορήγηση χαμηλότοκων δανείων ως 25.000 ευρώ.
- Ξεπέρασμα του αποκλεισμού των προβληματικών επιχειρήσεων.
2. Τουρισμός
- Ενίσχυση του ελληνικού τουρισμού, με τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ, μέσω διανομής voucher σε Έλληνες πολίτες. Αντικείμενο του προγράμματος θα πρέπει να είναι η επιδότηση των πολιτών για την πραγματοποίηση διακοπών σε τουριστικά καταλύματα της επιλογής τους στην Ελλάδα. Το πρόγραμμα θα μπορούσε να υλοποιηθεί από την 1η Ιουλίου έως το τέλος του 2020.
- Αναστολή για το 2020 του φόρου διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία. Το κόστος στα δημόσια έσοδα δεν είναι μεγάλο (ο προϋπολογισμός του 2020 προβλέπει την είσπραξη 145 εκατ. ευρώ από τον φόρο διαμονής), ενώ θα δώσει τη δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις να γίνουν πιο ανταγωνιστικές.
- Αίτημα για μείωση του ΦΠΑ στο 6%. Τα νησιά Βορείου Αιγαίου λόγω υποδοχής προσφύγων – μεταναστών ζητούν να μειωθεί αμέσως.
- Ο σχεδιασμός του τουρισμού για το 2021 να γίνει από φέτος.
- Αδύνατος ο μηχανισμός εφαρμογής του υγειονομικού πρωτοκόλλου. Να υπάρχει νομική κάλυψη ιδιοκτήτη – επιχειρηματία σε περίπτωση περιστατικού Covid 19.
- Αίτημα για χρηματοδότηση ξεναγών και ιδιοκτητών τουριστικών λεωφορείων.
- Απλούστευση μεταφορικού ισοδυνάμου για ενδυνάμωση των νησιών.
3. Φορολογικά
- Μείωση ΦΠΑ στην εστίαση.
- Δραστική μείωση – κατάργηση προκαταβολής φόρου για φέτος. Δεν μπορεί να ζητείται η προκαταβολή του φόρου με βάση τα εισοδήματα του 2019, όταν για φέτος θα είναι δραματικά μειωμένα.
- Μείωση άνω του 40% του ποσοστού του μισθώματος-ενοικίου που πληρώνουν οι ΜμΕ, συνοδευόμενη με αντίστοιχη μείωση του ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων,
- Καθιέρωση φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις που υιοθετούν και ενσωματώνουν νέες ψηφιακές τεχνολογίες. Π.χ. αφορολόγητο αποθεματικό, συμψηφισμός με προκαταβολή φόρου, υπερ-αποσβέσεις.
- Μόνιμη κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.
- Επιδότηση 50% των εργοδοτικών εισφορών, με στόχο τη μείωση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, καθώς και επιδότηση 50% των εισφορών των εργαζομένων,
- Δυνατότητα καταβολής «bonus κορωνοϊού» σε όσες επιχειρήσεις μέσα στην κρίση καταφέρνουν να έχουν κέρδη και θέλουν να τα μοιραστούν με τους εργαζόμενους τους, χωρίς επιβάρυνση εισφορών.
- Δυνατότητα ένταξης σε μακροχρόνιες ρυθμίσεις χρεών ώστε να καταστούν οι επιχειρήσεις, φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερες.
4. Επιταγές
- Διερεύνηση σχημάτων, μέσω των οποίων οι τράπεζες θα αναχρηματοδοτήσουν τις οφειλές αυτές. Πρέπει η ευθύνη να παραμείνει στον εκδότη της επιταγής και οι τράπεζες να του χορηγούν ισόποσο δάνειο για να πληρώσει.
- Για πολλές από τις επιταγές που έχουν δοθεί ως ενέχυρο κάλυψης τραπεζικού δανείου, θεσμοθέτηση της υποχρέωσης των τραπεζών να διευθετούν αντίστοιχα τα σχετικά δάνεια και να παρατείνουν, σε σχέση με τις προβλεπόμενες περιόδους στην ΠΝΠ, τις λήξεις των απαιτήσεων αυτών.
- Αντικατάσταση των επιταγών αυτών από τις τράπεζες με νέες 3μηνες ώστε να μπορούν οι εκδότες τους να τις κυκλοφορούν ως χρήμα – σπάσιμο επιταγών.
- Στην περίπτωση που σφραγιστεί η επιταγή, αναστολή της ποινικής διάστασης και της αναγγελίας στον Τειρεσία μέχρι τουλάχιστον 30/6/2021.
- Μεγαλύτερη ευελιξία στην έκδοση μπλοκ επιταγών από τις τράπεζες.
5. Ενέργεια
- Υπάρχουν καταγγελίες από επαγγελματίες ότι λαμβάνουν καθημερινά μηνύματα (sms) από ιδιωτικές εταιρίες ρεύματος για αποκοπές συνδέσεων ηλεκτροδότησης των εγκαταστάσεών τους, λόγω μη εξόφλησης λογαριασμών. Είναι επιβεβλημένες οι άμεσες ενέργειες του αρμόδιου υπουργείου προς τις ιδιωτικές εταιρίες ρεύματος προκειμένου να ανακληθούν οι εντολές αποκοπής κατά την διάρκεια της υγειονομικής κρίσης και μέχρι την επιστροφή στην κανονικότητα.
- Θέσπιση οριζόντιου διακανονισμού οφειλών προς όλους τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας.
- Καθολικό αίτημα για τη σύνδεση των επιχειρήσεων στο φυσικό αέριο για τη μείωση των εξόδων τους, κάτι που σημαίνει διεκπεραίωση αιτήσεων όπου υπάρχει δίκτυο αλλά και ανάπτυξη του όπου δεν υπάρχει.
- Υλοποίηση προγράμματος εξοικονόμησης ενέργειας για τις επιχειρήσεις με ποσοστό επιδότησης 70%.
