“Ποτέ ξανά” …
Η χώρα μας πλήρωσε τον πιο βαρύ φόρο στην απώλεια του εβραϊκού της πληθυσμού. Ολόκληρες κοινότητες εξαφανίστηκαν από προσώπου γης, χιλιάδες νέοι, ηλικιωμένοι και παιδιά κατέληξαν στους θαλάμους αερίων. Oι επιζήσαντες έπρεπε να περάσουν κάθε μέρα της ζωής τους με βιώματα που δεν χωρά ο νους του ανθρώπου. Πολλοί από τους τελευταίους διάλεξαν για χρόνια τον δρόμο της σιωπής. To τραύμα ήταν τόσο μεγάλο που δεν άντεχαν να μιλούν. Το ίδιο έκανε και o Μοσέ Αελιών, ένας από τους τελευταίους Θεσσαλονικιούς που επέζησε του Αουσβιτς αλλά αργότερα βρήκε το κουράγιο να μιλήσει. «Εφυγε» προχθές στα 97 του χρόνια και πάλεψε μέχρι και την τελευταία του ανάσα να μάθουν οι νέες γενιές την ιστορία του Ολοκαυτώματος. Είχε μάλιστα γράψει και ένα βιβλίο με τίτλο «Ωδίνες Θανάτου. Το Χρονικό ενός Σαλονικιού Εβραίου στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης Αουσβιτς, Μαουτχάουζεν, Μελκ, Εμπένζεε» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια και διηγείται όσα αδιανόητα πέρασε σαν παιδί 17 χρόνων.
Γεννημένος στη συμπρωτεύουσα το 1925, σε μια ακμάζουσα πόλη, ήρθε αντιμέτωπος με τις διώξεις του 1942 που υπέστησαν οι Ελληνες εβραϊκού θρησκεύματος: τη σωματική και λεκτική κακοποίηση, τον εγκλεισμό σε γκέτο, την περιθωριοποίηση με τα αστέρια που έραψαν στα ρούχα τους, την ταπείνωση. Τον Μάρτιο του 1943, το πρώτο τρένο με τους μελλοθάνατους αναχωρούσε από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό την Πολωνία. Ενα μήνα αργότερα έκανε το φρικτό ταξίδι και ο ίδιος με μέλη της οικογένειάς του. Ηταν ο μόνος που κατάφερε να ζήσει από τα στρατόπεδα, όπως και από την πορεία θανάτου στην οποία εξανάγκασαν οι Γερμανοί όσους Εβραίους δεν πέθαναν. Θυμόταν για πολλά χρόνια εκείνη τη στιγμή που είδε τα συμμαχικά τανκς της απελευθέρωσης και ένα από αυτά είχε μια μικρή ελληνική σημαία στην κεραία, μιας και ένας στρατιώτης που επέβαινε σε αυτό ήταν συμπατριώτης: «Πολλοί Ελληνες συγκεντρωθήκαμε εκεί και τραγουδήσαμε τον εθνικό μας ύμνο».
Μετά τον Πόλεμο ο Μοσέ πήγε στο Ισραήλ και έκανε καριέρα στον στρατό ως μάχιμος αξιωματικός. Γύρισε στη Θεσσαλονίκη αρχικά το 1987 και ύστερα το 2013 και το 2018 για να ενώσει τη φωνή του στο σύνθημα «Ποτέ Ξανά». «Από χρόνια πιστεύω ότι είναι ουσιώδες να μην ξεχασθεί από την ανθρώπινη συνείδηση ποτέ τι συνέβη κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Γι’ αυτό αποφάσισα, όπως και πολλοί άλλοι διασωθέντες, να διηγούμαι, όσο ζω, όσα βίωσα. Πρέπει να ξέρει η ανθρωπότητα ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί πάλι οπουδήποτε, γι’ αυτό και θα πρέπει να είναι αποφασισμένη να το αποφύγει με όλη της τη δύναμη, με κάθε τρόπο», είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του. Κηδεύεται σήμερα στη Χολόν του Ισραήλ. Καθήκον μας να κρατήσουμε τη μνήμη ζωντανή.
Πηγή: kathimerini.gr
